De traditionele kijk op krachtig leiderschap gaat uit van zeer zelfverzekerde en extraverte leiders. Ook uit onderzoek blijkt dat bij het identificeren en selecteren van leiderschapspotentieel met name gekeken wordt naar de persoonlijkheidsfactoren ‘dominantie’ en ‘extraversie’ (of in Facet5 termen: Wilskracht en Energie). Dat is natuurlijk niet zo vreemd, want extraverte, energieke en uitgesproken mensen zijn vaak ook het meest zichtbaar in de organisatie. Maar of het ook altijd de beste leiders zijn is de vraag!
Megumi Miki – consultant en spreker op het vlak van leiderschap, cultuur, diversiteit en inclusie – baseert zich op vele jaren van onderzoek als zij zegt dat een aantal essentiële leiderschapskwaliteiten eerder samenhangen met een rustiger leiderschapsstijl. Zie ook de website quietlypowerful.com.au en haar boek ‘Quietly Powerful’.
In een Facet5 Live sessie spreekt zij over Quietly Powerful Leadership. Dit waren de belangrijkste take-aways:
We hebben een vertekend beeld van wat we zien als sterk en krachtig leiderschap. Als je het hebt over leiderschap hebben velen van ons een beeld voor ogen van een militaire leider die voor de troepen loopt. En dat veroorzaakt een ‘bias’ in onze kijk op leiderschap. Wat ertoe leidt dat we veel energieke, uitgesproken mensen zien in leiderschapsposities. We kunnen worden verblind door iemands charisma of door hun manier van spreken of het zelfvertrouwen dat zij uitstralen. Maar zelfvertrouwen uitstralen is niet direct hetzelfde als zelfvertrouwen hebben. En zelfvertrouwen en overtuigingskracht zijn niet hetzelfde als ‘competent zijn’.
Een aantal van jouw grootste leiderschapstalenten verstopt zich in het volle zicht!
Er zijn sterke, krachtige en energieke leiders die het geweldig doen. Maar ons beeld over wat goed leiderschap is, is toe aan een update. Ook tijdens de covid-pandemie werd dit duidelijk: sommige leiderschapsstijlen waren effectiever dan andere. Met een grote voorkeur voor een meer empathische, begripvolle stijl.
De wereld is in toenemende mate complex en onzeker. Een leider die denkt alles te weten, die niet luistert en anderen vertelt wat zij moeten doen, is niet effectief. We hebben leiders nodig die vanuit meerdere perspectieven kunnen denken en die doordachte en goed geïnformeerde beslissingen nemen.
Mensen willen geen leiders die niet luisteren. Of het nu gaat om het eigen team, het topmanagement of in de politiek en het landsbestuur. Sommige organisaties zijn bezig met het creëren van een ‘speak-up’ cultuur. Maar veel belangrijker nog is het bouwen van een ‘listen-up’ cultuur.
Rustiger, stillere leiders brengen een rustiger benadering. Zij luisteren goed en werken vanuit verschillende perspectieven en overbruggen verschillen van inzicht.
En wat zijn dan die stille superpowers?
Kalm – dit betekent niet zozeer kalm vanbinnen, maar met een rustiger houding kom je als leider over als weloverwogen, doordacht en kalm.
Luisteren – dat geeft anderen de ruimte om te spreken. En de kracht van aandacht voor de ander als hij of zij spreekt. Luistert niet om te antwoorden, maar luistert om te begrijpen.
Diepgang – toont zich bescheiden. Luistert naar het team. En denkt na over wat er gezegd wordt. En integreert dan wat er geleerd is in het eigen denken.
Inclusief – Omdat rustige, stillere leiders luisteren, helpt het om medewerkers het gevoel te geven dat zij ertoe doen en dat hun ideeën waardevol zijn. En omdat rustige leiders niet per se zelf in de spotlight hoeven te staan, geven ze anderen de ruimte om zichtbaar te zijn en uit te blinken.
Kortom, een deel van ons beste leiderschapstalent verbergt zich in het volle zicht! We geven er niet genoeg aandacht aan. Onze aannames over rustige, stille mensen: dat zij stil, verlegen, timide zijn en zelfvertrouwen missen…betekent dat dit niet wordt gezien als leiderschapskwaliteiten.
En rustig of ‘stil’ zijn wordt vaak verkeerd geïnterpreteerd…
Zelfvertrouwen staat niet altijd gelijk aan ‘competentie’. Let op dat je niet voor de gek wordt gehouden.
Rustig of stil zijn hoeft niet te betekenen dat iemand introvert is. Het kan ook te maken hebben met emotionaliteit. Als mensen zich niet op hun gemak voelen worden ze stiller. Hoog-sensitieve mensen kunnen stiller worden als ze overweldigd voelen in bepaalde situaties.
Of het heeft te maken met hoe je bent opgevoed. Als je als kind hebt geleerd dat assertiviteit wordt opgevat als brutaal zijn, voel je je als volwassene niet altijd veilig om te zeggen wat je vindt.
En het kan te maken hebben met de dynamiek van macht. Hiërarchische macht of omdat iemand invloedrijker is. Of in groepen waarin de meerderheid een andere mening is toegedaan. Al deze situaties kunnen ertoe leiden dat iemand het lastig vindt om zijn of haar mening naar voren te brengen.
Simpelweg rustig en stil zijn maakt je overigens nog niet meteen een rustige, krachtige leider. Daar komt een ontwikkelingsproces bij kijken. Rustige, krachtige leiders moeten worden herkend en ontwikkeld.
Drie eigenschappen voor rustig en krachtig leiderschap
Drie eigenschappen zijn nodig om een rustige en krachtige leider te worden:
Comfortabel zijn met jezelf – oké zijn met wie je bent, jouw sterke en zwakkere kanten. Dit maakt dat je authentiek kunt zijn.
Echt aanwezig zijn – het bouwen aan relaties door echt aanwezig te zijn.
Doelgericht zijn – niet gericht zijn op macht, controle of aandacht. Er is een doel of missie dat maakt dat zij zich opwerpen als leider.
Als je rustige, krachtige leiders ontdekt en ontwikkelt, dan kan dat op meerdere manieren impact hebben op de op de organisatie:
- Je kunt diversiteit en inclusie versterken. Door middel van diversiteit in leiderschapsstijlen, toegenomen inclusie en door rustiger mensen met een meer diverse achtergrond.
- Je kunt medewerkersbetrokkenheid vergroten. Mensen hebben het gevoel dat er naar hen geluisterd wordt. En zijn meer geneigd te zeggen wat ze vinden.
- Je kunt jouw talent & leiderschap versterken. De overall kwaliteit van het leiderschap vergroten, betekent het benutten en in goede banen leiden van de kwaliteiten van de energieke, uitgesproken leider en het toevoegen van de superpowers van de stillere leider.